Najczęściej opisywane w internecie objawy insulinooporności są niespecyficzne. Senność po posiłkach, rozdrażnienie, apetyt na słodkie, bóle głowy… Kto z nas miewa takie symptomy od czasu do czasu, ręka w górę! Nie oznacza to przecież, że u każdego z nas występuje problem z opornością tkanek na insulinę.
Jeśli interesuje Cię, jakie są bardziej specyficzne dla insulinooporności objawy, które możesz sam/a znaleźć na swojej skórze, to zapraszam do lektury 😉
Spis treści:
Dołącz do czytelników newslettera i odbierz bezpłatne Kompendium, które pomoże Ci zrozumieć, co właściwie mówi Twój wynik lipidogramu. I co z tym zrobić.
1. Obwód talii, czyli otyłość brzuszna (trzewna)
Pierwszy z objawów może nie zupełnie dotyczy skóry, ale jest widoczny gołym okiem, kiedy patrzysz na swoją sylwetkę i jest nim otyłość brzuszna.
Obwód talii u osób rasy kaukaskiej powinien wynosić:
≤80 cm u kobiet
≤94 cm u mężczyzn
Dlaczego właśnie ten typ otyłości jest najbardziej szkodliwy?
Dlatego, że wskazuje ona na nadmierne napełnienie magazynów tkanki tłuszczowej zlokalizowanych w okolicy brzucha i narządów wewnętrznych.
A to właśnie ten rodzaj komórek tłuszczowych jest najbardziej aktywny hormonalnie i najszybciej reaguje na przeciążenie zapasami tłuszczów.
Sprawdź również: Jak odtłuścić wątrobę?
W efekcie, otyłość brzuszna, znacznie szybciej niż ta typowo podskórna z innych okolic uruchamia całą kaskadę prowadzącą do rozwoju oporności tkanek na insulinę. Jak wygląda ten proces, opisałam w poście na temat związku otyłości z insulinoopornością.
2. Charakterystyczny objaw insulinooporności: rogowacenie ciemne (acanthosis nigricans)
Rogowacenie ciemne jest jednym z najczęstszych objawów insulinooporności.
Wywołane jest działaniem na skórę zbyt wysokich poziomów insuliny, która pobudza nadmierne podziały komórkowe naskórka i w konsekwencji jego przerost1.
Wpływ ten nazywa się działaniem mitogennym i leży u podłoża kilku innych chorób skóry związanych z wysokim poziomem insuliny (patrz niżej).
Więcej o niekorzystnym wpływie wysokiego poziomu insuliny na narządy wewnętrzne i wywoływanych przez to chorobach znajdziesz pod tym linkiem.
Rogowacenie ciemne możesz zauważyć na skórze niemal w każdym miejscu, ale najczęściej lokalizuje się: w okolicy pachwin, pod pachami, na tylnej części szyi oraz na łokciach, kostkach i twarzy.
3. Związek insulinooporności z łuszczycą
Obecnie łuszczyca uważana jest nie jedynie za chorobę skóry, ale za schorzenie ogólnoustrojowe. Pacjent z tą chorobą ma wysokie ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych i metabolicznych, jak cukrzyca czy zespół metaboliczny2.
Z drugiej strony – nadwaga i otyłość zaostrzają łuszczycę.
Jak łatwo zauważyć, wspólnym mianownikiem wszystkich tych schorzeń jest przewlekły stan zapalny, wysoki poziom insuliny i insulinooporność.
Jeśli chorujesz na łuszczycę, zwłaszcza o ciężkim przebiegu, weź pod uwagę, że Twoja gospodarka insulinowa może być zaburzona. Do leczenia tej choroby dołącz odpowiednią dietę oraz ruch, szczególnie przy współistniejącej otyłości/nadwadze.
Sprawdź także: Jak wyleczyć nadciśnienie bez leków?
4. Insulinooporność i trądzik
Jeżeli zauważył_ś u siebie objawy trądziku, który pojawił się (lub stale się utrzymuje) w wieku dorosłym i słabo reaguje na leczenie, to należy wziąć pod uwagę jego związek z insulinoopornością.
Jakie mechanizmy mogą za tym przemawiać?
Po pierwsze, trądzik często jest objawem PCOS (zespołu policystycznych jajników), który powiązany jest z opornością tkanek na insulinę. Wówczas mogą towarzyszyć mu inne objawy, jak łojotok, łysienie, czy nadmierne owłosienie poza głową.
Zatem, jeśli jesteś kobietą i obserwujesz u siebie tego typu kompilację objawów, skonsultuj się z ginekologiem w celu diagnostyki.
Drugi mechanizm łączący insulinooporność z objawami trądziku związany jest z dietą3. Jedzenie, które powoduje wydzielanie dużych ilości insuliny, czyli niektóre produkty mleczne oraz wszystkie wysokowęglowodanowe, ma związek z tą chorobą skóry. Dlaczego?
Otóż, w dużym skrócie, insulina ma pośredni wpływ na nasilanie łojotoku skóry oraz opisane wcześniej działanie mitogenne, które prowadzi do powstawania zamkniętych zaskórników i wyprysków. Czyli wywołuje 2 z 3 głównych problemów powodujących trądzik.
Sprawdź także: Która dieta jest najlepsza przy insulinooporności?
5. Inne objawy skórne, przy których podejrzewa się insulinooporność
Hirsutyzm
Hirsutyzm to występujące u kobiet nadmierne owłosienie w okolicach typowo „męskich”.
Najczęstszą przyczyną objawów hirsutyzmu jest PCOS, rozwijający się m.in. w wyniku insulinooporności. Jednak u pacjentek bez PCOS – również częściej występuje obniżona tolerancja glukozy charakterystyczna dla wysokiego poziomu insuliny4.
Sprawdź również: O czym świadczy wątroba o podwyższonej echogeniczności w USG?
Łysienie androgenowe
Łysienie androgenowe (AGA) to dziedziczne przerzedzenie włosów wywołane przez androgeny u osób z predyspozycjami genetycznymi. Jest to kolejne schorzenie, które może towarzyszyć kobietom z PCOS.
Łysienie w tej chorobie nie jest prawdopodobnie wywołane bezpośrednio przez insulinooporność, jednak wysoki poziom insuliny i w efekcie androgenów, może nasilać jego objawy.
Wyjątek stanowią młodzi mężczyźni z wczesnymi objawami łysienia (<35 rż.), u których istnieje związek AGA i insulinooporności5.
Miękkie brodawki skórne (acrochondra)
Jeśli zauważył_ś u siebie uszypułowane, miękkie, brązowe grudki, zlokalizowane na szyi, pod pachami, czy w pachwinie (patrz zdjęcie), to są to najprawdopodobniej acrochondra.
Często towarzyszą opisanemu wcześniej rogowaceniu ciemnemu.
W kilku badaniach naukowcy dostrzegli związek tych objawów z rozwojem insulinooporności, zespołu metabolicznego i cukrzycy6.
Trądzik odwrócony (acne inversa)
Trądzik odwrócony to przewlekła choroba skóry, w której mamy do czynienia z nawracającymi ropniami i bliznami.
Zmiany te można zauważyć głównie na skórze pod pachami oraz w okolicach pachwin, odbytowo-płciowych, krocza i karku. U osób z objawami tej choroby częściej rozwija się zespół metaboliczny, który jest efektem m.in. insulinooporności.
Rola insuliny w rozwoju trądziku odwróconego może być podobna, jak przy trądziku pospolitym.
Coraz więcej wyników badań wskazuje, że na złagodzenie objawów acne inversa ma wpływ stosowanie diety o niskim ładunku glikemicznym, unikanie produktów mlecznych oraz drożdży piwowarskich/piekarniczych7.
Czy to zawsze objawy insulinooporności?
Opisane przeze mnie wyżej objawy skórne i insulinooporność mają różne powiązania. Niektóre wynikają bezpośrednio z wysokiego poziomu insuliny, a w przypadku innych obserwujemy jedynie niejasną korelację i częstsze współwystępowanie jednego z drugim.
Jeśli zaobserwujesz u siebie któryś z nich, to nie wpadaj w panikę. Skonsultuj się z zaufanym lekarzem, aby rozwiać wątpliwości lub pogłębić diagnostykę w razie wskazań.
Pamiętaj też, że główną przyczyną insulinooporności jest nadwaga i otyłość (zwłaszcza brzuszna). A cała reszta jest najczęściej jej konsekwencją.
Dlatego, jeśli zdajesz sobie sprawę z istnienia tego problemu u siebie, to nie powinna Cię dziwić obecność wysokiego poziomu insuliny i związanych z tym objawów.
A co najwyżej zmotywować do wprowadzenia odpowiednich zmian do stylu życia 😉
Zauważył_ś u siebie jakieś objawy insulinooporności?
Data wpisu: 23.08.2023 r.
Pamiętaj proszę, że artykuł ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Nie zastąpi osobistej konsultacji z zaufanym lekarzem.
Bibliografia:
- „Otyłość i jej powikłania” pod red. Lucyna Ostrowska, Paweł Bogdański, Artur Mamcarz. PZWL, Wyd.I, 2021
- Napolitano M, Megna M, Monfrecola G. Insulin resistance and skin diseases. Scientific World Journal. 2015;2015:479354. doi: 10.1155/2015/479354. Epub 2015 Apr 21. PMID: 25977937; PMCID: PMC4419263.