Czy wiesz, że w trakcie leczenia Helicobacter pylori musisz połknąć nawet 238 tabletek? Nic dziwnego, że masz obawy jak przetrwać eradykację i boisz się, czy leczenia nie trzeba będzie powtarzać. Dlatego spisałam dla Ciebie listę wskazówek, które znacznie ułatwią Ci to zadanie oraz aktualny w 2023 roku schemat eradykacji H. pylori.

Dołącz do czytelników newslettera i odbierz darmowe Kompendium, które pomoże Ci zrozumieć, co właściwie mówi Twój wynik lipidogramu. I co z tym zrobić.

1. Kto leczy zakażenie Helicobacter pylori?

Diagnostyką i terapią zajmuje się Lekarz Rodzinny, ale każdy inny specjalista też powinien sobie poradzić z tym problemem. Leczenie zakażenia zazwyczaj nie wymaga konsultacji w poradni gastroenterologicznej.

Sprawdź także: Objawy i powikłania zakażenia Helicobacter pylori. Jak zabić bakterię?

2. Czy zakażenie Helicobacter pylori trzeba leczyć?

Ponieważ stosowanie 2-3 leków przeciwbakteryjnych przez 2 tygodnie działa jak bomba atomowa na naszą naturalną, niezbędną dla zdrowia mikrobiotę – jest to pytanie jak najbardziej zasadne.

W konsensusie Maastricht VI/Florence z 2022 roku eksperci zalecają leczenie każdego dorosłego pacjenta z potwierdzonym zakażeniem. Oczywiście zawsze należy przeanalizować swoją sytuację z zaufanym lekarzem. Ale decyzję o poddaniu się leczeniu ostatecznie podejmujesz sam_a. A zatem masz prawo oczekiwać leczenia, jak i odmówić przyjmowania leków.

W innym poście opisałam jakie metody leczenia naturalnego Helicobacter pylori są skuteczne.

3. H. pylori – schematy eradykacji 2023

Czy zakażenie H. pylori wszędzie leczy się w ten sam sposób? Niekoniecznie.

Najlepszy schemat terapii różni się nieco w zależności od kraju. Różne postępowanie w stosunku do tej samej bakterii może dziwić, ale jest w pełni uzasadnione.

Wszystko zależy od oporności na antybiotyki, czyli „ilości tarcz obronnych”, jakie lokalnie wytworzył drobnoustrój.

Stosowanie antybiotyków w danym kraju jest dla bakterii czymś w rodzaju poligonu do ćwiczeń. Tak więc im więcej się z nimi stykają, tym lepiej wyćwiczą obronę przed tymi lekami.

Dlatego tak ważne jest, aby stosować je jedynie wtedy, kiedy jest to naprawdę wskazane.

Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
Nadużywanie antybiotyków prowadzi do selekcjonowania wielolekoopornych szczepów bakterii. Czyli takich, na które nie działa wiele antybiotyków. Można je porównać do smoków w stadzie jaszczurek. Smoki spokojnie przetrwają leczenie, a potem odtwarzają stado składające się już z … samych smoków. Zjawisko dotyczy wszystkich bakterii, w tym również H. pylori.
Zdjęcie: Jack B

Polska wciąż należy do krajów o wysokim zużyciu antybiotyków, a więc i wysokiej oporności na nie, w tym na klarytromycynę. 28,5% szczepów H. pylori nie reaguje na ten lek 1, który jeszcze kilkanaście lat temu stosowany był w 1. rzutowej eradykacji.

Jak zatem najlepiej wytępić intruza?

Eradykacja H. pylori – schemat leczenia 1. wyboru (na rok 2023)


Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori

Obecnie rekomendowaną metodą leczenia 1. wyboru w Polsce jest 14 dniowa terapia 4-lekowa z bizmutem (BQT), która wykazuje największą skuteczność wyleczenia (>90%).


Możliwe do zastosowania schematy leczenia 1. wyboru (przy pierwszorazowym leczeniu) zebrałam w tabeli 1. (zg. z Maastricht VI/Florence z 2022 roku).

Tab. 1. Podstawowe schematy eradykacji H. pylori 1. wyboru (obowiązujące w 2023 roku)

Schemat terapiiLeki
Poczwórna z bizmutem – BQT
14 dni
IPP 2 x dobę
metronidazol 3 x 500mg
bizmut 4 x 120mg
tetracyklina 4 x 500mg
Poczwórna bez bizmutu – non-BQT
14 dni
IPP 2 x dobę
metronidazol 2 x 500mg
amoksycylina 2 x 1000mg
klarytromycyna 2 x 500mg
Pamiętaj, że antybiotyki przyjmuje się w stałych odstępach godzinowych: zalecenie 4 x dziennie = co 6 godzin; 3 x dz.= co 8 godz.; 2 x dz. = co 12 godzin.

A co, jeśli po minimum 4 tygodniach od końca brania leków Twój wynik kontrolny nadal jest pozytywny? Niestety, świadczy to o niepowodzeniu leczenia. Należy je wtedy powtórzyć innym schematem. Aby zmniejszyć to ryzyko i wycisnąć z leczenia maksimum za pierwszym razem, koniecznie przeczytaj ten wpis do końca.

GODZINOWY PLAN LECZENIA HELICOBACTER PYLORI Z PORAMI POSIŁKÓW SCHEMATU BQT do druku

GODZINOWY PLAN LECZENIA HELICOBACTER PYLORI Z PORAMI POSIŁKÓW SCHEMATU non-BQT do druku

Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
Zgranie łykania tabletek i jedzenia posiłków w trakcie leczenia Helicobacter pylori to nie lada wyzwanie. Powyższe rozpiski godzinowe planu leczenia, które możesz ściągnąć i wydrukować, pomogą Ci je ogarnąć 😉

Sprawdź również: Leczenie naturalne cukrzycy, zaburzeń lipidowych i innych chorób metabolicznych. Czym jest TOW?

Schemat leczenia 2. wyboru

Jakie są główne opcje terapeutyczne w leczeniu Helicobacter 2. rzutu przedstawiłam w tab. 2. Trzeba tu uwzględnić oporność na lewofloksacynę, która też jest w Polsce stosunkowo wysoka i wynosi 15,5% szczepów 2.

Tab. 2. Podstawowe schematy eradykacji Helicobacter pylori 2. wyboru

Schemat terapiiLeki
Poczwórna z bizmutem – BQT
14 dni
jeśli nie była stosowana za 1. razem
IPP 2 x dobę
metronidazol 3 x 500mg
bizmut 4 x 120mg
tetracyklina 4 x 500mg
Potrójna z lewofloksacyną
10-14 dni
IPP 2 x dobę
amoksycylina 2 x 1000mg
lewofloksacyna 1 x 500mg lub 2 x 250mg
Poczwórna z lewofloksacyną
10-14 dni
jw.
+ bizmut
Podwójna wysokodawkowa
10-14 dni
IPP 2 x dobę
amoksycylina 3 x 1000mg
Pamiętaj, że antybiotyki przyjmuje się w stałych odstępach godzinowych: zalecenie 4 x dziennie = co 6 godzin; 3 x dz.= co 8 godz.; 2 x dz. = co 12 godzin.

A co dalej? Terapia ratunkowa w leczeniu Helicobacter pylori (3. rzutu)

Jeśli drugi cykl leczenia również zakończy się niepowodzeniem – wówczas eksperci zalecają wykonanie hodowli bakteryjnej z oznaczeniem antybiotykooporności konkretnego szczepu Helicobacter pylori. Do badania potrzebne są wycinki błony śluzowej żołądka pobrane podczas gastroskopii.

Niestety dostępność tego badania jest bardzo ograniczona (wymaga bardzo specyficznych warunków hodowli). Dlatego zazwyczaj musimy zastosować terapię ratunkową (3. rzutu) z użyciem antybiotyków niestosowanych w 2 poprzednich próbach.

Sprawdź także: Czy można kogoś zarazić Helicobacter pylori?

4. Jak skutecznie wyleczyć Helicobacter pylori … i samemu przeżyć? Zalecenia w praktyce

Jeśli decyzja o leczeniu została już podjęta, radzę Ci przygotować się, jak do bitwy.

Bardzo ważne jest, abyś przestrzegał zaleceń lekarskich, bo pomijanie dawek, skrócenie czasu leczenia lub nieodpowiednia dieta w trakcie terapii znacznie obniżają jej skuteczność (więcej na ten temat znajdziesz w osobnym wpisie). Teraz, gdy już wiesz, z jak trudnym zawodnikiem masz do czynienia, raczej nie chcesz dawać mu taryfy ulgowej. 

Skuteczność eradykacji zmniejsza się z każdą kolejną próbą leczenia, np. schemat BQT usuwa bakterię u 90% pacjentów w pierwszym leczeniu, 89% w drugim i 86% w terapii ratunkowej.

Dlatego warto przyłożyć się za pierwszym razem. Pozostaje zakasać rękawy i brać się do dzieła. Poniższe wskazówki bardzo pomogą Ci osiągnąć cel.

Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
Eradykacja Helicobacter pylori to prawdziwe wyzwanie. Wiąże się z połknięciem nawet 238 tabletek! (schemat BQT + probiotyk). Zazwyczaj pojawią się działania niepożądane któregoś z leków, a nierzadko więcej niż jednego. Jednak systematyczność to klucz do sukcesu.
Zdjęcie: „Thrills, Spills and Pills” by Pranjal Mahna CC BY-NC-ND 2.0.

Przed leczeniem

Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
  1. Zaplanuj sobie spokojne dwa tygodnie. Omiń wyjazdy i większe imprezy. Łatwo w takich warunkach pominąć dawki leków czy zjeść nieplanowy posiłek.
Pylera
  1. Rozpisz godziny przyjmowania leków i posiłków lub wydrukuj rozpiskę z punktu 3. Godziny dostosuj do swojego planu dnia: pracy, godzin snu itd. Tetracykliny i bizmut bierz pomiędzy, nie „z” posiłkami (o ile po tych wszystkich tabletkach będziesz jeszcze głodny…).
Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
  1. Ustaw przypomnienia o dawkach leków. Po kilku dniach motywacja spada, godziny zaczynają się rozjeżdżać, więc warto wcześniej zadbać o motywację zewnętrzną. Skorzystaj z pomocy aplikacji na telefon, np. bezpłatnej MyTherapy. Ustawisz tam przypomnienia o każdym leku, na konkretną godzinę, na cały okres leczenia.
Pylera
  1. Przynajmniej połowę leków włóż od razu do codziennego „bagażu podręcznego”. Nawet przypomnienie nie pomoże, jeśli nie masz ich ze sobą będąc wiele godzin poza domem.
Pylera
  1. Zaopatrz się w probiotyk. Udowodniono3, że Lactobacillus i Saccharomyces boulardii zwiększają skuteczność leczenia oraz zmniejszają ilość działań ubocznych antybiotyków.
Pylera
  1. Rozważ usunięcie kamienia nazębnego i leczenie chorób przyzębia. W kilku badaniach wykazano, że zwiększa to skuteczność eradykacji i zmniejsza ryzyko nawrotu infekcji 4.
  1. Uwzględnij koszt terapii już przy rozmowie z lekarzem, ponieważ sumaryczna cena leków nie jest niska i zależy od stosowanych preparatów (może różnić się nawet 2-krotnie). Najważniejsze, żebyś po wyjściu z gabinetu te leki faktycznie wykupił i zastosował. Tylko wtedy mają szansę zadziałać 🙂

W trakcie leczenia Helicobacter pylori

  1. Nie pal papierosów. Wiadomo, najlepiej w ogóle ich nie pal 🙂 Ale jeśli nie chcesz wyjść z nałogu, to przynajmniej teraz odstaw lub chociaż ogranicz ilość wypalanych papierosów. Palenie zmniejsza skuteczność eradykacji. Im więcej wypalanych papierosów – tym słabszy efekt5.
Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
  1. Nie jedz nabiału: mleka, jogurtów, serów itp. oraz preparatów magnezu, żelaza, węgla, jeśli przyjmujesz tetracykliny. Jony wielu metali i np. wapnia zmniejszają ich wchłanianie i działanie.
Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
  1. Nie pij alkoholu w trakcie i 48 godzin po ostatniej dawce metronidazolu/tynidazolu. Lek może powodować objawy zatrucia po nawet niewielkich dawkach etanolu.
Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
  1. Nie opalaj się w trakcie leczenia. Tetracykliny oraz lewofloksacyna działają fotouczulająco, co może powodować rumień i obrzęk skóry po wystawieniu jej na słońce.
Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
  1. Nie przyjmuj podwójnych dawek leków. W razie pominięcia po prostu wydłuż leczenie o zapomniane dawki.
Pylera

Po leczeniu

  • Dieta po leczeniu Helicobacter pylori – nie trzeba stosować specjalnej diety, jednak lepiej nie rzucaj się od razu na bigos czy schabowego. Twój układ pokarmowy może potrzebować teraz regeneracji. Najlepsza będzie dieta lekkostrawna, stopniowo rozszerzana w zależności od samopoczucia.
  • Biegunka – najczęściej związana jest z zaburzeniem składu naturalnej mikrobioty jelitowej po stosowaniu antybiotyków i ma charakter przejściowy. Jeśli trwa dłużej niż kilka dni, warto skonsultować się z lekarzem.
  • Odczekaj odpowiedni czas od końca przyjmowania leków i wykonaj test kontrolny.
Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
Leczenie zakończone? Przybij sobie piątkę i odetchnij z ulgą 🙂
Zdjęcie: Joe Caione Unsplash

I jak? Udało się? Napisz w komentarzu! 🙂

Leczenie Helicobacter pylori. eradykacja h pylori schemat 2023. eradykacja helicobacter pylori schemat. schemat leczenia helicobacter pylori
Zdjęcie Timon Studler

Data wpisu: 31.01.2023 r.


Pamiętaj proszę, że artykuł ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Nie zastąpi osobistej konsultacji z zaufanym lekarzem. Decyzję o stosowanym leczeniu u konkretnej osoby podejmuje lekarz, który wypisuje odpowiednie leki.